Οικονομικός Ανταρτοπόλεμος;

Εντάξει, είναι αλήθεια ότι με αφορμή την κρίση στην ευρωζώνη έχουν βγει στην επιφάνεια ένα σωρό πιθανές και απίθανες θεωρίες. Πολλές από αυτές προσεγγίζουν τα όρια της επιστημονικής φαντασίας.

Δε χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος για να συμπεράνει ότι γίνεται συνεχώς εντονότερη η ψυχολογική ένταση μεταξύ χωρών, που υποτίθεται ότι έχουν περισσότερα κοινά στοιχεία παρά διαφορές. Γι' αυτό άλλωστε επέλεξαν να ενοποιηθούν νομισματικά. Μία από αυτές τις θεωρίες, αυτή του αρθρογράφου Cullen Roche, στο διαδικτυακό οικονομικό forum PragmaticCapitalism υποστηρίζει ότι η χώρα που θα πρέπει να εγκαταλείψει το Ευρώ δεν είναι η Ελλάδα αλλά η Γερμανία. Άλλωστε, το καθεστώς ελεγχόμενης κρίσης στην ευρωζώνη, ευνοεί τα εξαγωγικά παιχνίδια της Γερμανίας η οποία έτσι κι αλλιώς δανείζεται με συντριπτικά μικρότερα επιτόκια από την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και τις υπόλοιπες μή ευνοημένες χώρες που έχουν χτυπηθεί από την trendy οικονομική κρίση.

Προσθέτω, ότι το λογικό θα ήταν να δημιουργηθούν συμμαχίες κρατών με παρόμοια οικονομικά περιβάλλοντα, παρόμοια προβλήματα και κοινές ανάγκες. Ένα μέτωπο χωρών που θα στεκόταν απέναντι στην ισχυρή (εντός ευρωζώνης) Γερμανία, θα την οδηγούσε στην αβεβαιότητα της οικονομικής αποσταθεροποίησης και θα την έκανε περισσότερο δεκτική σε διαπραγματεύσεις και υποχωρήσεις έναντι των ασθενέστερων.

Αν τραβούσαμε το σενάριο στα άκρα, μια ενδεχόμενη περιθωριοποίηση της Γερμανίας, θα ήταν καταστροφική για τις εξαγωγές, που είναι ο κινητήριος μοχλός της οικονομίας της.

Μπορεί η θεωρία του Roche να ακούγεται υπερβολικά ιδανική για να είναι αληθινή, όμως όσο το ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον φορτίζεται με κραυγαλέες ανισότητες, τόσο πιο πιθανό είναι να λάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας, και ο ψυχολογικός πόλεμος μεταξύ (ισότιμων υποτίθεται) χωρών να εξελιχθεί σε πραγματική οικονομική πολεμική διένεξη μεταξύ ισχυρών και ασθενών οικονομιών. Το χειρότερο απ' όλα, που δυστυχώς δεν αποτελεί σενάριο φαντασίας, είναι πως όλα δείχνουν ότι αν δεν υπάρξει εκτόνωση με πιο διαλλακτικές πολιτικές εκ μέρους των ισχυρών, η συντονισμένη έκρηξη των ασθενέστερων θα είναι αναπόφευκτη.

Και αν το όραμα της θέσπισης ενός κοινού νομίσματος ήταν μία ομογενής, ενοποιημένη Ευρώπη, ίσως το Ευρώ φέρνει ως έμμεσο αποτέλεσμα τη διάσπαση, την ανισότητα και τους ισχυρούς τριγμούς μεταξύ των κρατών-μελών. Ίσως δούμε τα spreads, τα ομόλογα και τις τράπεζες να παίρνουν το ρόλο οπλικών συστημάτων. Και, όπως όλοι γνωρίζουμε, αυτή δε θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που μία παγκόσμια πολεμική σύρραξη, οικονομική αυτή τη φορά, θα ξεκινήσει μέσα στη θερμή αγκαλιά της γηραιάς ηπείρου.

Στέλιος Καλογεράκης
27/05/2012